Το στομάχι είναι μέρος του ανώτερου πεπτικού συστήματος, αποτελεί συνέχεια του οισοφάγου και βρίσκεται στο πάνω μέρος της κοιλιάς, κάτω από το διάφραγμα, ενώ προς τα κάτω συνεχίζει στο δωδεκαδάκτυλο και το λεπτό έντερο.
Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του στομάχου είναι η μεγάλη οξύτητα που επικρατεί στο εσωτερικό του και η οποία διευκολύνει τη διάσπαση των τροφών.
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Table Normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-GB;
mso-fareast-language:EN-US;}
/* Style Definitions */
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Table Normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-GB;
mso-fareast-language:EN-US;}
16.00 Normal 0 false false false EL X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:”Table Normal”; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
Είναι ο ανεξέλεγκτος πολλαπλασιασμός των κυττάρων που καλύπτουν την εσωτερική επιφάνεια του στομάχου (επιθήλιο). Υπάρχουν και άλλες κακοήθειες που μπορεί να εμφανιστούν στο στομάχι, όπως λέμφωμα, στρωματικοί όγκοι, νευροενδοκρινείς όγκοι κ.α., αλλά είναι σπάνιες και δεν αναφέρονται σε αυτό το κεφάλαιο.
Το αδενοκαρκίνωμα του στομάχου είναι ο δεύτερος και τέταρτος πιο συχνός καρκίνος στους άνδρες και στις γυναίκες, αντίστοιχα. Παγκοσμίως, ο γαστρικός καρκίνος μετρά σχεδόν 900.000 νέες περιπτώσεις και περισσότερους από 700.000 θανάτους ετήσια. Η συχνότητα εμφάνισης του γαστρικού καρκίνου αυξάνει με την ηλικία, με αιχμή εμφάνισης στα 60-80 έτη. Περιστατικά, σε ασθενείς κάτω των 30 ετών είναι πολύ σπάνια.
Πριν μερικές δεκαετίες ο καρκίνος του στομάχου ήταν ο πιο συχνός καρκίνος στον άνθρωπο. Στην εποχή μας η συχνότητα εμφάνισής του έχει μειωθεί σημαντικά. Η σταθερή μείωση στη συχνότητα και θνητότητα από καρκίνο του στομάχου στις πιο εύπορες χώρες οφείλεται στις αλλαγές διαιτητικών συνηθειών, διατήρησης/συντήρησης των τροφίμων και αντιμετώπιση των λοιμώξεων από ελικοβακτηρίδιο του πυλωρού (Helicobacter Pylori).
Η συχνότητα του γαστρικού καρκίνου ποικίλλει σε διαφορετικές περιοχές του κόσμου με τα υψηλότερα ποσοστά να καταγράφονται στην Ανατολική Ασία, Ανατολική Ευρώπη και Νότια Αμερική, ενώ τα χαμηλότερα ποσοστά στη Βόρεια Αμερική και Αφρική.
O καρκίνος του στομάχου μπορεί να εμφανιστεί το ίδιο σε κεντρική ή περιφερική θέση. Περιφερικοί γαστρικοί καρκίνοι υπερισχύουν σε αναπτυσσόμενες χώρες, μαύρη φυλή και σε ομάδες ανθρώπων χαμηλού κοινωνικού-οικονομικού επιπέδου. Κεντρικοί καρκίνοι είναι πιο συχνοί σε ανεπτυγμένες χώρες, λευκή φυλή και υψηλότερες κοινωνικοοικονομικές τάξεις.
16.00 Normal 0 false false false EL X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:”Table Normal”; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Table Normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-GB;
mso-fareast-language:EN-US;}
16.00
Normal
0
false
false
false
EN-GB
X-NONE
X-NONE
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Table Normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:8.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:107%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-ansi-language:EN-GB;
mso-fareast-language:EN-US;}
16.00 Normal 0 false false false EL X-NONE X-NONE /* Style Definitions */ table.MsoNormalTable {mso-style-name:”Table Normal”; mso-tstyle-rowband-size:0; mso-tstyle-colband-size:0; mso-style-noshow:yes; mso-style-priority:99; mso-style-parent:””; mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt; mso-para-margin-top:0cm; mso-para-margin-right:0cm; mso-para-margin-bottom:10.0pt; mso-para-margin-left:0cm; line-height:115%; mso-pagination:widow-orphan; font-size:11.0pt; font-family:”Calibri”,sans-serif; mso-ascii-font-family:Calibri; mso-ascii-theme-font:minor-latin; mso-hansi-font-family:Calibri; mso-hansi-theme-font:minor-latin; mso-bidi-font-family:”Times New Roman”; mso-bidi-theme-font:minor-bidi; mso-fareast-language:EN-US;}
Αν και η αιτιολογία του γαστρικού καρκίνου είναι πολυπαραγοντική, περισσότερο από το 80% των περιπτώσεων οφείλεται σε λοίμωξη H. Pylori ένα βακτηρίδιο που ζει στον βλεννογόνο του οργάνου και προκαλεί χρόνια φλεγμονή (γαστρίτιδα). Το ελικοβακτηρίδιο μπορεί να διαγνωστεί είτε με λήψη βιοψίας κατά την γαστροσκόπηση είτε συνηθέστερα με εντόπισή του στον εκπνεόμενο αέρα και μπορεί εύκολα να εκριζωθεί με αντιβίωση.
Η δίαιτα έχει σημαντικό ρόλο στην καρκινογένεση. Πληθυσμοί με υψηλό κίνδυνο γαστρικού καρκίνου έχει φανεί ότι καταναλώνουν τροφές πλούσιες σε υδατάνθρακες και πτωχές σε πρωτεΐνη, τρόφιμα που έχουν συντηρηθεί με αλάτι (παστά), καπνιστά και τουρσιά. Αντίθετα δεν παρουσίαζαν καθόλου τάση κατανάλωσης φρέσκων φρούτων και λαχανικών.
Η χρήση αλκοόλ προκαλεί χρόνιο ερεθισμό στο γαστρικό βλεννογόνο και είναι σημαντικός παράγοντας κινδύνου για καρκίνο στομάχου. Επίσης, πολύ σημαντική συσχέτιση φαίνεται ότι έχει το κάπνισμα στην εμφάνιση καρκίνου, σε μεγάλες αναδρομικές μελέτες.
Ο γαστρικός καρκίνος είναι από τις γνωστές και καλά μελετημένες περιπτώσεις κληρονομικού καρκίνου με προδιαθεσικά σύνδρομα, παρόμοια με αυτά του μη πολυποσικού καρκίνου παχέος εντέρου. Επίσης, συχνά συνδέεται με ομάδα αίματος Α (αύξηση του κινδύνου κατά 16-20% ) ενώ είναι λιγότερο συχνός σε άτομα με ομάδα αίματος Ο. Θετικό οικογενειακό ιστορικό γαστρικού καρκίνου θεωρείται οτι περίπου τριπλασιάζει τον κίνδυνο εμφάνισης γαστρικού καρκίνου.
Τέλος, θετική συσχέτιση με τη νόσο αυτήν έχει φανεί με επαγγέλματα, όπως γεωργία, ραφινάρισμα, αλιεία, εργασία σε μεταλλεία, εργασία με ελαστικά και άσβεστο. Επαγγελματική έκθεση σε σκόνες και υψηλές θερμοκρασίες, όπως μαγειρική, εργασία επεξεργασίας ξυλείας, προϊόντα ελαίων που προέρχονται από μαγειρική, καθώς και από επισκευές μηχανών, σχετίζονται με αυξημένη εμφάνιση καρκίνου στομάχου, διάχυτου τύπου.
Ο καρκίνος αρχικά προκαλεί προβλήματα όπως καούρες, φούσκωμα, πόνο, δυσπεψία που είναι συνηθισμένα και σε οξείες ή χρόνιες καλοήθεις παθήσεις του στομάχου. Καθώς τέτοια συμπτώματα είναι συνηθισμένα στην καθημερινή ζωή, δύσκολα στην αρχή μπορεί να αποδοθούν στην ύπαρξη καρκίνου του στομάχου, γι’ αυτό η διάγνωση της νόσου σε αρχικό στάδιο είναι δύσκολη.
Αν αυτά τα συμπτώματα επιμένουν, τότε είναι καλό οι πάσχοντες να ζητούν ιατρική συμβουλή.
Συμπτώματα σε πιο προχωρημένη φάση είναι η απώλεια ορέξεως και βάρους, η ναυτία και ο εμετός, η αναιμία λόγω χρόνιας αιμορραγίας από τον όγκο και οι μέλαινες κενώσεις (όχι φρέσκο αίμα στα κόπρανα, αλλά μελανή χρώση των κοπράνων). Σπανιότερα η αιμορραγία μπορεί να είναι αθρόα, εκδηλούμενη με φρέσκο αίμα στα κόπρανα ή αιματέμεση (εμετός με αίμα) και αιμοδυναμική αστάθεια.
Όπως προαναφέρθηκε η πρώιμη (έγκαιρη) διάγνωση είναι δύσκολη λόγω της πολύ συχνής εμφάνισης των ίδιων συμπτωμάτων και από άλλες παθήσεις.
Ο πληθυσμιακός έλεγχος δεν ενδείκνυται λόγω της σπανιότητας της νόσου και γιατί η γαστροσκόπηση που είναι η εξέταση που χρησιμοποιείται γι’ αυτό τον σκοπό δεν είναι εύκολη, διαδικαστικά και οργανωτικά.
Τα συμπτώματα που αναφέρουν οι ασθενείς (π.χ. η απώλεια πολλών κιλών βάρους, η ωχρότητα λόγω της αιμορραγίας), η γενική κατάσταση τους και σπανίως κάποια ευρήματα κατά την ψηλάφηση αξιολογούνται από το γιατρό που αποφασίζει ποιός θα πρέπει να είναι ο απαραίτητος πρόσθετος έλεγχος.
Αν η νόσος είναι προχωρημένη και έχει δώσει μεταστάσεις σε άλλα όργανα, μπορεί να υπάρχουν ανάλογα συμπτώματα π.χ. ίκτερος, ειλεός (απόφραξη εντέρου).
Η καλύτερη εξέταση για τη διάγνωση (η εξέταση εκλογής) είναι η γαστροσκόπηση. Αν σε κάποια περιοχή του στομάχου υπάρχει ένα μη φυσιολογικό εύρημα μπορεί να ληφθεί από αυτό ένα δείγμα για βιοψία. Βεβαίως, βιοψία δεν γίνεται μόνο σε περιπτώσεις καρκίνου.
Η ακτινογραφία του στομάχου μετά από λήψη βαριούχου γεύματος ήταν πολύ διαδεδομένη εξέταση πριν την καθιέρωση της γαστροσκόπησης. Είναι μία σχετικά απλή εξέταση, αλλά το μειονέκτημα της είναι η ακτινοβολία που δέχεται ο εξεταζόμενος. Χρησιμοποιείται σήμερα συμπληρωματικά στην γαστροσκόπηση ή όταν η τελευταία δεν μπορεί να γίνει.
Η αξονική τομογραφία άνω κοιλίας είναι μία εξέταση συμπληρωματική, κυρίως μετά από βιοψία στην οποία έχει τεθεί η διάγνωση του καρκίνου του στομάχου. Με αυτή ελέγχεται αν υπάρχουν μεταστάσεις στους γειτονικούς λεμφαδένες και σε άλλα όργανα (π.χ. ήπαρ).
Το ίδιο απαραίτητος είναι και ο έλεγχος άλλων περιοχών του σώματος με αξονική ή μαγνητική τομογραφία.
Το 95% των καρκινωμάτων στο στομάχι είναι αδενοκαρκινώματα, τα οποία κατατάσσονται ιστολογικά είτε ως διάχυτου τύπου, είτε ως εντερικού τύπου. Επίσης μία άλλη διαφοροποίηση διακρίνει ένα καρκίνωμα σε πέντε τύπους: α) σωληνώδες, 2) θηλώδες, 3) βλεννώδες, 4) με κύτταρα χαμηλής συνοχής και 5) φτωχής διαφοροποίησης.
Ένας πρόσθετος προσδιορισμός (που επηρεάζει και την συμπεριφορά και τη θεραπεία) είναι με βάση την ανατομική θέση που αναπτύσσεται ένα καρκίνωμα. Έτσι υπάρχουν καρκινώματα του αρχικού τμήματος του στομάχου (κοντά στον οισοφάγο), καρκινώματα στον θόλο, στην κεντρική περιοχή και περιφερικά (κοντά στο 12δάκτυλο).
Η σταδιοποίηση γίνεται με το σύστημα ταξινόμησης Τ( μέγεθος όγκου) , Ν ( ύπαρξη διηθημένων λεμφαδένων) και Μ (ύπαρξη ή μη μετάστασης σε άλλα όργανα). Με βάση αυτά τα δεδομένα διακρίνονται τα στάδια 0-IV, που το καθένα του έχει επιμέρους υποστάδια.
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Table Normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-fareast-language:EN-US;}
Η αποτελεσματικότερη θεραπεία στον καρκίνο του στομάχου είναι η χειρουργική, που ενδείκνυται όταν δεν υπάρχουν εκτεταμένες μεταστάσεις σε γειτονικά ή απομακρυσμένα όργανα. Με τη χειρουργική επέμβαση αφαιρείται είτε μεγάλο μέρος του στομαχιού (που περιέχει τη βλάβη) ή ολόκληρο το στομάχι. Μαζί αφαιρούνται και οι γειτονικοί λεμφαδένες. Η επέμβαση μπορεί να γίνει με τον κλασικό τρόπο ή λαπαροσκοπικά.
Η μερική γαστρεκτομή αφορά κυρίως την αφαίρεση του κατώτερου τμήματος του στομάχου, το υπόλοιπο που μένει συνδέεται με το λεπτό έντερο. Η ολική γαστρεκτομή αφορά την αφαίρεση όλου του στομάχου και την ένωση του οισοφάγου με το λεπτό έντερο.
16.00
Normal
0
false
false
false
EL
X-NONE
X-NONE
table.MsoNormalTable
{mso-style-name:”Table Normal”;
mso-tstyle-rowband-size:0;
mso-tstyle-colband-size:0;
mso-style-noshow:yes;
mso-style-priority:99;
mso-style-parent:””;
mso-padding-alt:0cm 5.4pt 0cm 5.4pt;
mso-para-margin-top:0cm;
mso-para-margin-right:0cm;
mso-para-margin-bottom:10.0pt;
mso-para-margin-left:0cm;
line-height:115%;
mso-pagination:widow-orphan;
font-size:11.0pt;
font-family:”Calibri”,sans-serif;
mso-ascii-font-family:Calibri;
mso-ascii-theme-font:minor-latin;
mso-hansi-font-family:Calibri;
mso-hansi-theme-font:minor-latin;
mso-bidi-font-family:”Times New Roman”;
mso-bidi-theme-font:minor-bidi;
mso-fareast-language:EN-US;}
Σε προχωρημένες περιπτώσεις η χειρουργική είναι μία παρηγορική παρέμβαση, για την άρση προβλημάτων όπως η απόφραξη ή η αιμορραγία.
Υπάρχουν αναφορές για επιτυχή αφαίρεση μικρών όγκων ενδοσκοπικά.
Η χημειοθεραπεία μπορεί να δοθεί είτε επικουρικά του χειρουργείου, για να μειώσει τις πιθανότητες υποτροπής της νόσου και να επιμηκύνει την επιβίωση είτε ως η μόνη θεραπευτική λύση σε περιπτώσεις που δεν υπάρχει δυνατότητα χειρουργικής επέμβασης.
Η ακτινοθεραπεία χορηγείται παρηγορικά για να σταματήσει αιμορραγία ή να αρθεί μία απόφραξη, Επίσης μπορεί να χορηγηθεί επικουρικά για να ενισχύσει την χειρουργική και την χημειοθεραπευτική παρέμβαση.